نخستین موزه عمومی ایران در قم؛ گنجینه‌ای ارزشمند، اما ناشناخته برای مردم

حجت‌الاسلام محمدباقر مشکاتی مدیر موزه فاطمی قم گفت: موزه فاطمی در آبان ماه سال ۱۳۱۴، بر اساس نقشه آندره گدار فرانسوی (طراح موزه ایران باستان) به سرپرستی ابوالقاسم معمار ۲ سال قبل از تاسیس موزه ایران باستان، در داخل حرم مطهر فاطمی ایجادشده است.

حجت‌الاسلام مشکاتی بیان کرد: در روزنامه استوار، به‌عنوان قدیمی‌ترین روزنامه محلی قم «چاپ از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۵۴» نیز آثار و اسناد زیادی در خصوص موزه فاطمی و برنامه‌های جاری آن ذکرشده و علاوه بر آن نشان می‌دهد که روزنامه‌نگاری سابقه نزدیک به ۹۰ ساله در استان قم دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدیر موزه فاطمی قم عنوان کرد: موزه فاطمی اولین موزه عمومی و وقفی جهان محسوب می‌شود، افزون بر ۹۰ درصد آثار موزه از موقوفات و متعلقات حرم مطهر به آن منتقل‌شده است.

مشکاتی بیان کرد: در اوایل دوران قاجار برخی شبه موزه‌ها و موزه واره‌ها در دربار شاهان به چشم می‌خورد که جنبه اختصاصی داشته که صرفا درباریان و میهمانان ویژه امکان بازدید از آن را داشتند و یک موزه به معنای رسمی و عمومی بر آن نمی‌توان اطلاق کرد.

مدیر موزه فاطمی قم بابیان اینکه بیش از ۴۰ نوع اثر موزه‌ای در این مرکز گردآمده است: گفت: ۲ هزار و ۵۰۰ قرآن خطی این موزه از قرن اول تا دوران معاصر ازنظر قدمت و ارزشمندی قابلیت تبدیل به یک موزه مستقل را داراست، دست خط قرآنی امام علی (ع) از قرن اول هجری و دست خط قرآنی منسوب به امام رضا (ع) و امام حسن عسکری (ع) از ارزشمندترین آثار موزه فاطمی هستند.

مدیر موزه فاطمی قم تصریح کرد: با توجه به حجم آثار ازنظر کثرت و تنوع، ظرفیت لازم برای احداث یک موزه بزرگ بسیار بزرگ با ۴۰ تالار تخصصی در موزه فاطمی قم فراهم است و سناریوی اولیه احداث چنین موزه‌ای نیز با عنوان، «موزه بزرگ اسلام» در دست بررسی است.

او تصریح کرد: افزون بر ۳۰ هزار اثر تاریخی و نفیس در موزه فاطمی قم ثبت‌شده که به خاطر محدودیت فضا تنها یک هزار و ۵۰۰ اثر در معرض نمایش قرار دارد که ۴۰ درصد از این آثار طی ۲ سال گذشته در معرض بازدید عموم قرارگرفته است.

مشکاتی گفت: این موزه از ابتدای تاسیس به‌صورت آگاهانه و تعمدی مورد سانسور قرارگرفته و هیچ نامی از آن در رشته‌های تخصصی موزه‌داری، میراث فرهنگی و گردشگری به چشم نمی‌خورد و معرفی خاصی از آن صورت نگرفته است.

مدیر موزه فاطمی قم عنوان کرد: الگوی موزه‌داری در موزه فاطمی قم، محتوا گرایی توحید محور است به‌نحوی‌که مخاطبان علاوه بر مشاهده آثار تاریخی، پیام‌ها و عبرت‌های تاریخی را نیز با نوع چیدمان و ارتباط و به هم‌پیوستگی بین آثار بر اساس دوره‌های مختلف تاریخی دریافت می‌کنند.

او افزود: هم اکنون ماهانه حدود ۵ هزار نفر از موزه فاطمی قم بازدید می‌کنند در حالی که ظرفیت‌های واقعی آثار این موزه هنوز در بین علاقه‌مندان مغفول مانده است.

معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم، گفت: موزه فاطمی قم به‌رغم ظرفیت‌های کم‌نظیر خود با محدودیت شدید مکان و فضای موردنیاز روبه‌رو است و امکان محدودی برای نمایش آثار فاخر آن وجود دارد و لازم است تا در طرح‌های توسعه‌ای حرم مطهر توجه لازم برای بخش موزه اختصاص داده شود.

ابوالقاسم مقیمی اضافه کرد: معرفی بسیاری از گنجینه‌ای این موزه نیازمند فضاسازی برای معرفی به بازدیدکنندگان است که در موزه فعلی و فضای بسیار محدود آن این امکان سلب شده و برخی گنجینه‌های آن به‌صورت فشرده، چیدمان شده و بخش اعظم آن در انبار‌ها نگهداری می‌شود.

معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم بابیان اینکه شهر قم ظرفیت‌های زیادی در حوزه گردشگری دارد، افزود: یکی از ظرفیت‌های گردشگری قم ضرورت پرداختن به شاهکار‌های موزه‌ای و معرفی تاریخ شهر قم در قالب آثار تاریخی و موزه‌ای است.

مقیمی با اشاره به سابقه ۸۸ ساله موزه فاطمی قم، بیان کرد: این موزه با گنجینه و آثار بسیار فاخری که در خود جای‌داده ظرفیت تبدیل‌شدن به یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری استان را دارد.

معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم  با تاکید بر کم‌کاری‌های صورت گرفته در خصوص معرفی ظرفیت‌های موزه‌ای قم، عنوان کرد: اقدامات و زمینه‌هایی که در خصوص معرفی موزه‌های شاخص ملی در استان‌های دیگر انجام‌گرفته در قم ناچیز بوده و حتی برای مردم استان نیز کم‌تر شناخته‌شده است.

او تصریح کرد: مجموعه مدیریت استان تلاش می‌کند که از فرصت منابع سفر دوم رییس جمهوری به قم و همچنین اعتبارات کارگروه ملی زیارت، برای ساخت موزه بزرگ آستان مقدس استفاده کند.

معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم عنوان کرد: درگذشته نه‌چندان دور، موزه یکی از محور‌های معرفی اماکن استان بود و در اطراف حرم مطهر مکانی به نام «سه‌راه موزه» وجود داشت که نشان می‌دهد در زمان تاسیس موزه فاطمی در دهه ۲۰ شمسی تبلیغات و فضاسازی‌های خوبی برای معرفی آن صورت گرفته بود که در طول دوره‌های بعدی تاریخی کم‌رنگ شده است.

مقیمی بیان کرد: موزه فاطمی هم‌اکنون یکی از مقاصد مهم در تور‌های گردشگری شهرداری قم است و در قالب کاروان‌های زیارتی و سیاحتی گردشگران غیر ایرانی نیز این موزه جزو نقاط هدف بشمار می‌آید.

به باور کارشناسان، فراوانی، قدمت و تنوع چهل گونه‌ای آثار باستانی، تاریخی، فرهنگی و هنری موزه فاطمی از هزاره‌های قبل از میلاد تا روزگار معاصر در قالب ۱۰ گنجینه تخصصی و موضوعی با رویکرد دینی و اسلامی و ده‌ها اثر شاخص متعلق به دوران اسلامی در ۶ گنجینه تخصصی و گونه‌ای با رویکرد تمدنی و تاریخی با صد‌ها اثر شاخص متعلق به قبل از اسلام و دوره حکومتی ایران گنجینه کم‌نظیری را برای گردشگران ایرانی و غیر ایرانی ایجاد کرده است.

همچنین حضور میلیونی مسافران و زائران سبب شده تا توسعه قم بر محور گردشگری به‌عنوان اصلی‌ترین مزیت نسبی آن تعریف شود، اما بااین‌وجود و به استناد آمار و اطلاعات موجود، ماندگاری مسافران در قم کمتر از ۷ ساعت برآورد می‌شود که علاوه بر ضعف در زیرساخت‌های گردشگری، تفریحی و اقامتی، عدم معرفی جاذبه‌هایی مانند موزه‌ها نیز در اندک بودن زمان ماندگاری مسافران در قم دخیل است.

موزه فاطمی (حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) در میدان آستانه، جنب درب شماره یک حرم مطهر قرار دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: موزه عمومی استانداری قم معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم حرم مطهر موزه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۱۱۶۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افتتاح فاز نخست موزه دفاع‌ مقدس زنجان

به گزارش قدس آنلاین، سیدشمس‌الدین موسوی اظهار کرد: از آنجا که با توجه به مشکلات پیش‌ رو ساخت موزه دفاع‌ مقدس زنجان به تعویق افتاده، امسال تلاش این است که فاز یک موزه دفاع‌ مقدس که نماد ۳۵۳۵ شهید و ۷۰ هزار رزمنده دفاع‌ مقدس است سوم خرداد به بهره‌برداری‌ برسد.

وی با بیان اینکه موزه‌های دفاع‌ مقدس باید با کمک مسؤولان استانی ساخته شود و روند احداث آنها تسریع شود، عنوان کرد: امیدواریم سال آینده فاز دوم این موزه به بهره‌برداری برسد.

موسوی تاکید کرد: همکاری سایر نهادهای فرهنگی موجب شده است در حوزه تدوین و چاپ و نشر کتاب سالانه ۶۰ عنوان کتاب مکتوب ۲۰ عنوان کتاب صوتی تهیه کنیم.

مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌ مقدس استان زنجان با بیان اینکه هدف اصلی از نشر و چاپ کتب درباره شهدا پای کار آوردن جوانان متعهد، انقلابی و دلسوز و آشنا شدن آنها با سیره و منش آنهاست که با نثار جان خود در هشت سال دفاع مقدس موجب پیروزی کشور در جنگ نابرابر شدند، اظهار کرد: شروع ساخت فیلم سینمایی ۹۰ دقیقه‌ای شهید مخبری زده شده است.

وی با بیان اینکه بنیاد حفظ آثار وظیفه ترویج و نشر سیرت و صورت شهدا را در جامعه اسلامی دارد و از جمله وظایف مهم این مرکز ترویج فرهنگ شهادت بین نسل‌های جدید انقلاب است، افزود: با توجه به ظرفیت‌ استان زنجان و سرداران و فرماندهان آن هنوز تولید آثار هنری فاخر در این زمینه نداریم و تکمیل مرکز فرهنگی و موزه دفاع‌ مقدس زنجان، یکی از برنامه‌های مهم برای شناخت مردم از شهدا و ترویج راه و منش آنهاست.

منبع: خبرگزاری ایسنا